Acceptance Testing là gì? Phân loại, quy trình thực hiện

Acceptance Testing là gì? Đây là giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển phần mềm, nhằm xác định liệu sản phẩm có đáp ứng được các yêu cầu và tiêu chí do khách hàng đề ra hay không. Đây là bước cuối cùng trước khi phần mềm được phát hành chính thức, đảm bảo rằng hệ thống hoạt động đúng như mong đợi trong môi trường thực tế. Bằng cách thực hiện kiểm thử chấp nhận, các nhà phát triển và khách hàng có thể xác minh rằng phần mềm không chỉ hoàn thiện về mặt kỹ thuật mà còn phù hợp với nhu cầu và mong muốn của người dùng cuối.

1. Acceptance Testing là gì?

Acceptance Testing (Kiểm thử chấp nhận) là một giai đoạn quan trọng trong quy trình phát triển phần mềm, nhằm xác định xem hệ thống phần mềm có đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật và chức năng mà khách hàng đã đưa ra hay không. Đây là bước cuối cùng trong quá trình kiểm thử trước khi phần mềm được triển khai chính thức.

2. Mục tiêu của việc kiểm thử chấp nhận:

+ Kiểm tra xem phần mềm có đáp ứng đầy đủ các tiêu chí và yêu cầu của khách hàng hay không.

+ Đánh giá xem người dùng cuối có thể sử dụng phần mềm một cách hiệu quả và thuận tiện hay không.

+ Xác nhận rằng phần mềm không có lỗi nghiêm trọng và sẵn sàng cho việc phát hành.

Theo đó, khi thực hiện kiểm thử chấp nhận, User Acceptance Testing (UAT) trả lời các câu hỏi:

+ Sản phẩm có đúng với yêu cầu của người dùng không?

+ Người dùng có thấy lợi ích của phần mềm xứng đáng với những gì họ đã bỏ ra (thời gian, tiền bạc, công sức) không?

+ Người dùng có thể dễ dàng hiểu và giải quyết các vấn đề khi gặp lỗi không?

+ Giao diện có thân thiện và hỗ trợ người dùng tốt trong việc thực hiện các công việc cần thiết không?

+ Phần mềm có giúp người dùng tiết kiệm thời gian và công sức sau khi họ đã quen với hệ thống không?

3. Thời điểm cần thực hiện kiểm thử chấp nhận

Acceptance Testing sẽ được thực hiện sau khi hoàn tất các giai đoạn kiểm thử khác Unit Testing, Integration Testing, System Testing

Trước khi đưa sản phẩm ra hoạt động thực tế: Trước khi phần mềm được phân phối đến khách hàng hoặc người dùng cuối, cần đảm bảo rằng nó đáp ứng tất cả các tiêu chí chất lượng. Phần mềm cần được khách hàng hoặc người dùng cuối xác nhận rằng nó đáp ứng đầy đủ các yêu cầu và mong đợi đã thỏa thuận trước đó.

Đối với các dự án lớn hoặc phức tạp, Acceptance Testing là rất quan trọng để đảm bảo rằng không có lỗi nghiêm trọng nào tồn tại và tất cả các yêu cầu đã được đáp ứng đầy đủ.

Đôi khi khách hàng hoặc dự án có những yêu cầu đặc biệt về kiểm thử chấp nhận, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp đòi hỏi độ chính xác và độ tin cậy cao như y tế, tài chính, hoặc hàng không.

4. Các loại kiểm thử chấp nhận – Acceptance testing phổ biến

Dưới đây là một số loại acceptance testing thông dụng nhất:

4.1. Alpha & Beta Testing

Alpha Testing: được thực hiện bởi nhân viên nội bộ trong môi trường phát triển.

Người dùng tham gia: Có thể bao gồm một số ít người dùng tiềm năng.

Mục tiêu: Thu thập phản hồi thực tế để phát hiện và khắc phục lỗi, cải thiện các tính năng trước khi phần mềm được phát hành ra môi trường rộng hơn.

Đặc điểm: Được thực hiện trong môi trường phát triển và thường là bước đầu tiên trong quá trình thử nghiệm với người dùng thực tế.

Beta Testing: Được thực hiện bởi khách hàng hoặc nhóm khách hàng trong môi trường của họ.

Mục tiêu: Thu thập phản hồi từ người dùng cuối thực tế để cải thiện sản phẩm trước khi phát hành chính thức.

Đặc điểm: Diễn ra trong môi trường thực tế, giúp xác định các vấn đề mà có thể không thấy trong môi trường phát triển.

4.2. Contract Acceptance Testing (Kiểm tra chấp nhận hợp đồng)

Mục tiêu: Đảm bảo phần mềm đáp ứng các tiêu chí và thông số kỹ thuật đã được xác định và thỏa thuận trong hợp đồng.

Thực hiện bởi: Nhóm dự án và các bên liên quan.

Đặc điểm: Tiêu chí và thông số kỹ thuật được xác định và chấp nhận khi nhóm dự án hoàn toàn đồng ý với hợp đồng.

4.3. Regulation Acceptance Testing (Kiểm tra chấp nhận quy định)

Regulation Acceptance Testing còn gọi là Compliance Acceptance Testing (Kiểm tra chấp nhận tuân thủ).

Mục tiêu: Đảm bảo phần mềm tuân thủ các quy định pháp lý và yêu cầu của chính phủ.

Thực hiện bởi: Tester có hiểu biết về các quy định pháp lý liên quan.

Đặc điểm: Kiểm tra các yêu cầu pháp lý cụ thể và tuân thủ các quy định của chính phủ.

4.4. Operational Acceptance Testing (Thử nghiệm sẵn sàng hoạt động)

Mục tiêu: Đảm bảo rằng các quy trình cần thiết để vận hành phần mềm hoặc hệ thống sẵn sàng.

Thực hiện bởi: Đội ngũ vận hành và quản lý hệ thống.

Đặc điểm: Bao gồm kiểm tra quy trình dự phòng, quy trình đào tạo người dùng, quy trình bảo trì và quy trình bảo mật để đảm bảo phần mềm có thể chạy linh hoạt và an toàn.

4.5. Black Box Testing (Kiểm thử hộp đen)

Thực hiện bởi: Người kiểm thử không biết về cấu trúc mã nguồn bên trong.

Mục tiêu: Kiểm tra các chức năng của phần mềm dựa trên các yêu cầu đã xác định mà không cần biết về cấu trúc nội bộ.

Đặc điểm: Người thử nghiệm phân tích các chức năng và đưa ra kết luận dựa trên đầu vào và đầu ra của hệ thống. Mặc dù thường được phân loại là kiểm tra chức năng, trong một số trường hợp cụ thể, nó có thể được xem là một loại Kiểm tra chấp nhận người dùng.

Usersnap Classic là công cụ Hỗ trợ thu thập và phân tích phản hồi từ người thử nghiệm alpha và beta.

Usersnap Classic Giúp nhóm UAT thu thập và phân tích phản hồi từ người thử nghiệm một cách nhanh chóng và chính xác. Đối với người thử nghiệm, công cụ này dễ dàng sử dụng để cung cấp phản hồi thông qua thao tác vẽ trên màn hình.

5. Quy trình thực hiện kiểm thử chấp nhận – Acceptance testing

Bước 1. Phân tích các yêu cầu nghiệp vụ của phần mềm

Mục tiêu: Hiểu rõ các yêu cầu chức năng và nghiệp vụ của phần mềm.

Thực hiện: Sau quá trình System Test, các chức năng của phần mềm gần như đã hoàn thiện. Đội ngũ tester phân tích các yêu cầu này để xác định các số liệu đầu vào (input) và đầu ra (output) mong muốn.

Kết quả: Danh sách các yêu cầu chức năng cần kiểm thử.

Bước 2. Tạo kế hoạch kiểm tra Acceptance Testing

Mục tiêu: Xác định các bước cần thiết để kiểm thử sản phẩm và đảm bảo rằng quá trình kiểm thử được thực hiện hiệu quả.

Nội dung kế hoạch:

+ Tầm quan trọng của kế hoạch kiểm thử: Nêu rõ lý do vì sao kế hoạch kiểm thử chấp nhận quan trọng và ý nghĩa đối với dự án.

+ Mô tả chi tiết bản kế hoạch: Bao gồm các bước thực hiện kiểm thử, các tài liệu liên quan, và các báo cáo kết quả kiểm thử.

+ Phương pháp kiểm thử: Xác định các phương pháp kiểm thử phù hợp.

Lịch trình kiểm thử và ngân sách: Đề ra lịch trình cụ thể và ngân sách cần thiết cho quá trình kiểm thử.

Bước 3. Tạo các trường hợp kiểm thử Acceptance Testing

Mục tiêu: Đảm bảo rằng quá trình kiểm thử được thực hiện đầy đủ và hiệu quả, tăng cường độ tin cậy của phần mềm.

Thực hiện:

+ Xác định các phần của phần mềm cần kiểm tra kỹ càng hơn: Đặt mức độ quan trọng cho từng phần.

+ Mô tả chi tiết các trường hợp kiểm thử: Đảm bảo rằng các kỹ sư kiểm thử hiểu được mục đích và kết quả mong muốn của quá trình kiểm thử.

+ Viết kịch bản kiểm thử và các bước thực hiện: Đảm bảo rằng các kỹ sư kiểm thử có thể thực hiện các bước một cách chính xác và đầy đủ.

+ Ghi lại kết quả quá trình kiểm thử: Đánh giá kết quả để đảm bảo rằng phần mềm đáp ứng các yêu cầu và tiêu chuẩn chất lượng.

Bước 4. Báo cáo lại kết quả của quá trình Acceptance Testing

Mục tiêu: Cung cấp thông tin cho những người quản lý và các chuyên gia liên quan về kết quả của quá trình kiểm thử, hiệu suất của sản phẩm, và đảm bảo chất lượng.

Nội dung báo cáo:

+ Mô tả chi tiết quá trình đã thực hiện: Cung cấp cái nhìn tổng quan về quá trình kiểm thử.

+ Kết quả kiểm thử: Bao gồm thông tin về hiệu suất của sản phẩm, các lỗi phát hiện, và các vấn đề khác.

+ Đề xuất cải tiến: Dựa trên số liệu thu được, đưa ra các đề xuất để cải thiện và đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi cung cấp bên trên đã giúp bạn hiểu hơn về Acceptance testing là gì? Phân loại acceptance testing. Có thể nói đây là một lĩnh vực khá khó và phức tạp, bởi vậy, bạn cần được đào tạo một cách chuyên nghiệp để có thể bắt đầu làm việc. Codestar Academy xây dựng lộ trình kiểm thử phần mềm từ cơ bản tới nâng cao phù hợp với cả các bạn trái ngành, các bạn sinh viên mới ra trường muốn làm việc trong nghề Tester. Xem ngay: Khóa học Tester cho người mới bắt đầu.