Intern Tester: Một ngày làm việc và những bài học “vỡ lòng”

Thực tập sinh Tester – vị trí nghe có vẻ “nhẹ nhàng” nhưng lại là hành trình đầy bug, deadline và những lần “toát mồ hôi hột” khi demo sản phẩm. Trong buổi trò chuyện với CodeStar Academy, chị Trần Cẩm Ly – sinh viên năm cuối ngành Hệ thống thông tin – đã chia sẻ câu chuyện chân thật về kỳ thực tập đầu tiên, những cú “va chạm nghề” đáng nhớ và góc nhìn thú vị về nghề kiểm thử phần mềm.

Cơ duyên đến với nghề Tester

– Điều gì khiến chị lựa chọn nghề Tester thay vì các hướng đi phổ biến khác trong ngành IT như Developer hay Data?

– Thực ra, ban đầu mình cũng từng tìm hiểu và thử sức ở một vài hướng khác trong ngành như Developer hay Data. Tuy nhiên, sau quá trình học tập và trải nghiệm, mình nhận ra bản thân phù hợp với vị trí Tester hơn cả. Mình là người tỉ mỉ, cẩn thận và có xu hướng quan tâm đến chi tiết – những yếu tố rất cần trong công việc kiểm thử phần mềm.

Mình đặc biệt thích cảm giác “săn lỗi” trong hệ thống — mỗi khi phát hiện ra một bug hay một điểm bất hợp lý trong luồng xử lý, mình cảm thấy như mình đang góp phần trực tiếp giúp sản phẩm hoàn thiện hơn. Tester không chỉ là người tìm lỗi, mà còn là người hiểu rõ yêu cầu, luồng nghiệp vụ và luôn đặt mình vào vị trí người dùng để đảm bảo trải nghiệm tốt nhất.

Bên cạnh đó, mình cũng nhận thấy công việc này giúp mình phát triển toàn diện cả kỹ năng kỹ thuật lẫn tư duy logic, khả năng phân tích và giao tiếp với các bên liên quan. Đặc biệt, khi làm việc trong môi trường có khách hàng Nhật Bản – nơi tiêu chuẩn chất lượng rất cao – mình càng muốn thử sức và rèn luyện bản thân ở vai trò đảm bảo chất lượng sản phẩm.

– Ấn tượng đầu tiên của chị khi bắt đầu thực tập ở vị trí Tester là gì?

– Ấn tượng đầu tiên của mình khi bắt đầu thực tập ở vị trí Tester là môi trường làm việc rất chuyên nghiệp, nhưng đồng thời lại vô cùng thân thiện và cởi mở. Ngay từ những ngày đầu, mình đã được các anh chị trong team hướng dẫn tận tình, chia sẻ kinh nghiệm cụ thể, nên cảm thấy rất dễ hòa nhập. Mình nhận ra đây là một môi trường mà mình có thể học hỏi được rất nhiều — không chỉ về chuyên môn, mà còn về cách làm việc và tinh thần trách nhiệm trong đội nhóm.

Một ngày của Intern Tester – bug, deadline và những bài học thực tế

–  Chị có thể chia sẻ một ngày làm việc điển hình của mình trong thời gian thực tập không? Những nhiệm vụ chính của chị là gì?

– Một ngày làm việc điển hình của mình thường bắt đầu bằng việc kiểm tra lại task được giao và trao đổi nhanh với mentor hoặc leader để nắm rõ ưu tiên trong ngày. Sau đó, mình sẽ đọc lại tài liệu đặc tả (spec) và rà soát test case — có thể viết mới hoặc chỉnh sửa cho phù hợp với các thay đổi trong yêu cầu.

Khi bắt đầu test, mình tiến hành kiểm thử chức năng theo từng bước trong test case, ghi nhận kết quả chi tiết để đảm bảo mọi luồng hoạt động đúng như mong đợi. Nếu phát hiện lỗi, mình sẽ chụp lại màn hình, ghi log bug đầy đủ các thông tin như bước tái hiện, môi trường test, mức độ nghiêm trọng,… và báo cáo lên hệ thống Jira. Sau đó, mình theo dõi tiến độ fix của Developer và re-test khi cần thiết.

Bên cạnh đó, vào cuối ngày, mình thường tổng hợp lại tiến độ công việc, cập nhật lại task và trao đổi với mentor về những khó khăn hoặc lỗi phức tạp để được hướng dẫn thêm. Nhờ quy trình này, mình học được rất nhiều về cách làm việc có hệ thống, kỹ năng phân tích và giao tiếp trong nhóm dự án thực tế.

– Phần việc nào khiến chị thấy “khó nhằn” nhất khi mới bắt đầu?

– Khó khăn nhất với mình lúc mới bắt đầu là hiểu logic nghiệp vụ của dự án, vì có khá nhiều thuật ngữ tiếng Nhật và quy trình xử lý tương đối phức tạp. Tuy nhiên, nhờ được mentor hướng dẫn tận tình và chủ động đọc spec thường xuyên, mình dần nắm được cách hệ thống vận hành. Khi đã hiểu rõ luồng nghiệp vụ, mình cảm thấy việc test trở nên logic, dễ dàng và thú vị hơn rất nhiều.

– Chị phối hợp với Developer như thế nào trong quá trình test? Có bao giờ xảy ra “drama nhẹ” khi Dev và Tester không cùng quan điểm không?

– Trong quá trình làm việc, mình luôn cố gắng duy trì tinh thần hợp tác và tôn trọng khi phối hợp với Developer. Khi log bug, mình mô tả chi tiết các bước tái hiện, đính kèm hình ảnh hoặc video minh chứng rõ ràng để Developer có thể dễ dàng kiểm tra và xử lý. Mình cũng thường chủ động trao đổi trực tiếp khi có điểm chưa rõ để tránh hiểu nhầm yêu cầu hoặc nguyên nhân lỗi.

Hiện tại, mình chưa từng gặp “drama” nào với Dev, vì team mình làm việc rất cởi mở và hỗ trợ lẫn nhau. Nếu có sự khác biệt trong quan điểm, mọi người thường cùng nhau xem lại yêu cầu hoặc luồng xử lý để xác định chính xác vấn đề. Mình nghĩ chính tinh thần cầu thị và tôn trọng ý kiến nhau giúp team giữ được không khí làm việc tích cực và hiệu quả.

Dev và Tester – “đối thủ” hay “đồng đội bất đắc dĩ”?

– Chị nghĩ mối quan hệ giữa Dev và Tester nên được hiểu như thế nào để cả hai làm việc hiệu quả hơn?

– Theo mình, Dev và Tester không phải là hai “phe” đối lập, mà là hai mắt xích quan trọng, bổ sung cho nhau trong quy trình phát triển phần mềm. Developer là người tạo ra sản phẩm, còn Tester đóng vai trò đảm bảo sản phẩm đó hoạt động đúng, ổn định và mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng cuối.

Mình nghĩ khi cả hai bên đều hiểu rõ mục tiêu chung là nâng cao chất lượng sản phẩm, thì cách làm việc và trao đổi sẽ trở nên tích cực, mang tính xây dựng hơn rất nhiều. Tester không chỉ “tìm lỗi”, mà còn giúp Dev nhìn sản phẩm từ góc nhìn người dùng; ngược lại, Dev giúp Tester hiểu sâu hơn về logic kỹ thuật và cách hệ thống vận hành.

Nếu duy trì được tinh thần hợp tác và tôn trọng lẫn nhau, Dev và Tester có thể hỗ trợ nhau hoàn thiện sản phẩm nhanh hơn, giảm rủi ro và mang lại hiệu quả tốt hơn cho cả team.

– Trong những lần làm việc nhóm, chị học được điều gì quý giá nhất từ các anh chị Developer?

– Mình học được sự kiên nhẫn và tinh thần cầu thị từ các anh chị Dev. Dù công việc của họ áp lực, họ vẫn sẵn sàng giải thích cặn kẽ cho mình mỗi khi mình thắc mắc về logic hoặc flow xử lý của hệ thống.

Những bài học “vỡ lòng” và hành trình trưởng thành

– Trong kỳ thực tập này, chị nhận ra kỹ năng nào là quan trọng nhất để làm Tester giỏi – kỹ thuật hay tư duy?

– Theo mình, tư duy mới là yếu tố cốt lõi để trở thành một Tester giỏi. Dù có kỹ thuật tốt đến đâu, nếu thiếu tư duy phân tích, logic và khả năng đặt vấn đề, thì vẫn rất khó để phát hiện lỗi một cách hiệu quả. Tester cần luôn tự hỏi: “Nếu người dùng thao tác như thế này thì sao?”, “Trường hợp này có bị bỏ sót không?” hay “Liệu hệ thống có xử lý đúng trong tình huống đặc biệt này không?”. Chính những câu hỏi đó giúp mình nhìn sản phẩm một cách toàn diện và phát hiện ra những điểm bất thường mà người khác có thể bỏ qua.

Tất nhiên, kỹ năng kỹ thuật vẫn rất quan trọng, đặc biệt khi làm automation test hoặc kiểm thử những hệ thống có độ phức tạp cao. Tuy nhiên, mình nghĩ nền tảng quan trọng nhất vẫn là cách tư duy và quan sát của Tester — khả năng nhìn nhận sản phẩm như một người dùng thật sự, kết hợp với tư duy logic của người kiểm thử. Khi hai yếu tố này được cân bằng, Tester mới có thể vừa kiểm tra hiệu quả, vừa đóng góp giá trị thực sự cho chất lượng sản phẩm.

– Nếu được quay lại từ đầu, chị có thay đổi điều gì trong cách học và làm việc của mình không?

– Mình nghĩ nếu được quay lại từ đầu, mình sẽ chủ động hơn trong việc tìm hiểu nghiệp vụ và ghi chú lại các lỗi mình gặp hằng ngày. Vì khi ghi lại chi tiết, mình sẽ học nhanh hơn và tránh lặp lại lỗi cũ.

– Chị có lời khuyên nào cho các bạn sinh viên đang chuẩn bị đi thực tập ở vị trí Tester?

– Mình nghĩ điều quan trọng nhất khi bắt đầu thực tập ở vị trí Tester là đừng sợ sai. Ai mới vào cũng sẽ có lúc test nhầm, log thiếu hay hiểu sai yêu cầu – điều đó hoàn toàn bình thường. Quan trọng là sau mỗi lần mắc lỗi, mình biết nhìn lại, rút kinh nghiệm và không ngại hỏi khi chưa hiểu rõ vấn đề.

Bên cạnh đó, hãy chủ động tìm hiểu và học hỏi. Đọc kỹ tài liệu, nắm vững luồng nghiệp vụ và mạnh dạn trao đổi với mentor hoặc đồng nghiệp khi cần. Tester không chỉ là người “click theo checklist”, mà còn cần hiểu hệ thống, hiểu sản phẩm để có thể “nghĩ như người dùng”. Khi có được tư duy đó, bạn sẽ không chỉ test hiệu quả hơn, mà còn trưởng thành rất nhanh trong công việc.

Kết luận

Qua những chia sẻ của chị Trần Cẩm Ly, có thể thấy hành trình trở thành một Tester giỏi không chỉ đến từ kiến thức kỹ thuật, mà quan trọng hơn là tư duy phân tích, sự tỉ mỉ, chủ động và tinh thần học hỏi không ngừng. Từ những ngày đầu “choáng” vì nghiệp vụ phức tạp, đến lúc tự tin tìm bug, phối hợp trơn tru cùng Developer và hiểu sâu giá trị của QA trong quy trình phát triển phần mềm — đó là một quá trình nỗ lực từng ngày.

Ngành Tester không chỉ dành cho những người giỏi kỹ thuật, mà cho những ai yêu khám phá, thích “bắt lỗi”, suy nghĩ như người dùng và luôn muốn sản phẩm tốt hơn mỗi ngày. Nếu bạn cũng đang trên hành trình chuẩn bị thực tập hoặc bước vào nghề, hãy ghi nhớ: đừng ngại sai, đừng ngại hỏi và hãy luôn giữ thái độ cầu tiến — vì mỗi bug bạn tìm ra, mỗi câu hỏi bạn dám đặt, đều khiến bạn trưởng thành nhanh hơn.

Nếu bạn muốn được học đúng lộ trình, rèn kỹ năng thực chiến và nhận mentor đồng hành từ những người có kinh nghiệm dự án thực tế, đừng ngần ngại tham gia khóa học Tester tại CodeStar Academy.
Đăng ký ngay hôm nay để được tư vấn chi tiết về khóa học và lộ trình học phù hợp cùng đội ngũ chuyên gia của CodeStar Academy qua fanpage, website hoặc hotline.