Vì sao Tester cần biết SQL? Tầm quan trọng của SQL với Tester

Đối với Tester, việc thực hiện kiểm thử chuyên nghiệp không chỉ dừng lại ở việc biết dùng các công cụ kiểm thử. Trong đó, sử dụng SQL là một trong những kỹ năng nền tảng rất quan trọng mà một Tester cần phải có và làm tốt để kiểm soát tầng dữ liệu.

Hôm nay, hãy cùng Codestar tìm hiểu xem SQL là gì và tầm quan trọng của SQL với Tester nhé!

SQL là gì?

SQL (viết đầy đủ là Structured Query Language) là ngôn ngữ truy vấn mang tính cấu trúc. SQL được sử dụng để giao tiếp với cơ sở dữ liệu (Database). Người ta dùng các câu lệnh SQL để thực hiện các tác vụ như cập nhật dữ liệu trên cơ sở dữ liệu hoặc truy xuất dữ liệu từ cơ sở dữ liệu.

Chức năng chính của SQL

SQL là ngôn ngữ truy vấn cơ sở dữ liệu với nhiều chức năng quan trọng:

• Truy cập và thao tác Database: Cho phép người dùng truy cập, truy vấn dữ liệu thông qua các câu lệnh đơn giản và dễ hiểu.
• Mô tả và định nghĩa dữ liệu: Giúp người dùng định nghĩa cấu trúc dữ liệu, mô tả các thuộc tính và thực hiện các thao tác thêm, sửa, xóa khi cần thiết.
• Quản lý Database và bảng: Cho phép tạo mới, chỉnh sửa hoặc xóa Database và các bảng dữ liệu một cách linh hoạt.
• Tạo các đối tượng nâng cao: Người dùng có thể tạo view (chế độ xem), function (hàm), và stored procedure (thủ tục) để tối ưu hóa và tự động hóa công việc.
• Phân quyền truy cập: Kiểm soát quyền truy cập vào bảng, procedure và view, đảm bảo an toàn và bảo mật dữ liệu.

Mối quan hệ giữa SQL và Testing

Test một chức năng khi những chức năng liên quan chưa hoàn thiện

•Ví dụ, phần mềm có 2 chức năng: Tạo mới 1 sản phẩm và xem danh sách sản phẩm. Chức năng Tạo mới sản phẩm đã hoàn thành, chức năng Xem danh sách sản phẩm chưa hoàn thành 

 Bằng việc kiểm tra sản phẩm được thêm mới trong cơ sở dữ liệu với đúng trường thông tin, đúng giá trị là cách kiểm tra khi chức năng Danh sách sản phẩm chưa hoàn thiện

Test data

SQL cho phép cung cấp dữ liệu test sẵn có làm đầu vào cho những tính năng khác

 Ví dụ:

 Phần mềm có 1 danh sách người dùng đã được phân quyền theo các nhóm A,B

 Với chức Tạo sản phẩm: chỉ có user nhóm A được thực hiện

 Với chức năng Xem sản phẩm: user nhóm A, nhóm B được thực hiện

 Tester truy xuất dữ liệu user nhóm A, user nhóm B làm dữ liệu test

•  Sử dụng user nhóm A để tạo sản phẩm -> thành công
• Sử dụng user nhóm B tạo sản phẩm -> chặn
• Sử dụng user nhóm A, B xem sản phẩm -> thành công

Fake data

SQL cho phép tạo ra một tập giá trị giống nhau mà không yêu cầu người dùng phải thực hiện thao tác nhiều lần trên ứng dụng

Ví dụ, khi Tester cần test chức năng phân trang của 1 ứng dụng theo yêu cầu: khi số lượng sản phẩm nhiều hơn 20 bản ghi sẽ thực hiện phân trang từ bản ghi số 21. Việc tạo ra nhiều hơn 20 bản ghi từ ứng dụng là 1 việc làm tốn nhiều thời gian và công sức. Bằng việc sử dụng SQL, tester có thể copy ra nhiều bản ghi từ 1 bản ghi sẵn có và đổi tên sản phẩm: thao tác này giúp tiết kiệm thời gian

Clean data

SQL cho phép xóa nhiều dữ liệu chỉ bằng việc sử dụng 1 câu lệnh

 Có rất nhiều test case đòi hỏi môi trường test trong sạch (tức là clear hết dữ liệu), thay vì ngồi xóa thủ công mất rất nhiều thời gian, thậm chí có những dữ liệu không thể xóa trên giao diện, bạn nên sử dụng câu lệnh Delete để tiết kiệm thời gian và đảm bảo dữ liệu được dọn dẹp sạch sẽ.

Việc truy xuất các data hiện có giúp bạn tìm ra lỗi và khắc phục lỗi khi phát triển các chức năng sau này mà sử dụng lại các data đó.

Tại sao SQL rất cần thiết đối với Tester?

Nhiều Tester mới thường bỏ qua việc học SQL, nhưng đây lại là kỹ năng quan trọng giúp nâng cao hiệu quả công việc. Dưới đây là những lý do thiết thực:

Xác định nguyên nhân lỗi chính xác hơn

Khi không hiểu SQL và Database, Tester khó có thể nhận diện đúng nguyên nhân gây ra bug. Điều này dẫn đến việc báo cáo sai, tốn thời gian kiểm tra lại nhiều lần và gây khó khăn cho Developer khi sửa lỗi. Ngược lại, khi biết SQL, bạn có thể truy vấn trực tiếp dữ liệu trong Database để kiểm tra xem lỗi xuất phát từ đâu.

Kiểm thử chi tiết từng bước của luồng dữ liệu

Nếu không biết SQL, Tester chỉ có thể test theo một luồng duy nhất từ đầu đến cuối. Khi có lỗi, rất khó xác định vấn đề nằm ở bước nào. Nhưng khi biết SQL, bạn có thể chia nhỏ quá trình kiểm thử: Bước 1 – kiểm tra xem dữ liệu đã được ghi vào Database đúng chưa bằng câu lệnh SELECT; Bước 2 – kiểm tra xem dữ liệu từ Database có được hiển thị chính xác không. Cách tiếp cận này giúp xác định chính xác bug nằm ở tầng nào của hệ thống.

Tạo dữ liệu test nhanh chóng

Đây là lợi ích lớn nhất của SQL trong công việc kiểm thử. Ví dụ, để test với 2 loại tài khoản khác nhau, nếu không biết SQL, bạn phải đăng ký từng tài khoản qua giao diện, mất 10-15 phút cho mỗi tài khoản. Nhưng với SQL, bạn chỉ cần tạo 1 tài khoản rồi dùng câu lệnh UPDATE để thay đổi loại tài khoản hoặc dùng INSERT để copy dữ liệu, chỉ mất 30 giây. Điều này giúp tiết kiệm hàng giờ đồng hồ khi cần tạo nhiều test case với dữ liệu đa dạng.

Mở rộng cơ hội nghề nghiệp

Tester biết SQL sẽ hiểu sâu hơn về cấu trúc dữ liệu và cách hệ thống hoạt động. Bạn có thể đóng góp ý kiến cải tiến cho Developer về thiết kế Database và dễ dàng phát triển lên vị trí Business Analyst (BA) trong tương lai. Bug report của bạn cũng sẽ chi tiết hơn với thông tin cụ thể từ Database, giúp Developer hiểu rõ vấn đề ngay từ đầu và tiết kiệm thời gian làm việc cho cả team.

>> Tìm hiểu thêm: Postman là gì? Công cụ hỗ trợ kiểm thử API nhanh chóng, đơn giản

Như vậy, SQL giúp việc kiểm thử dễ dàng hơn, là kiến thức, kỹ năng cần thiết trong đa số các dự án kiểm thử. Vậy làm thế nào để tiếp cận và sử dụng được thành thạo SQL mà Tester lại có xuất phát điểm non – IT? Không còn con đường nào khác ngoài việc tự trau dồi kiến thức và thực chiến để nâng cao kỹ năng của chính mình. Với sự phát triển của đào tạo nhân lực trong ngành IT, ở các thành phố lớn như Hà Nội, hay HCM, các trung tâm đào tạo Tester ngày càng thu hút các bạn trẻ tìm đến theo học. 

Hãy tìm đến CodeStar Academy – 1 cơ sở đào tạo thuộc top 5 trung tâm đào tạo Tester tốt nhất tại khu vực Hà Nội. 

Tại đây, bạn có cơ hội được lựa chọn học SQL cơ bản tại khóa học Tester cho người mới hoàn toàn và học SQL chuyên sâu tại khóa học SQL Professional for Tester

Với phương pháp training on job trong các dự án có thật cùng với chuyên gia đầu ngành kiểm thử phần mềm với trên 15 năm kinh nghiệm, mình tin chắc các bạn sẽ thu nạp được rất nhiều bài học bổ ích cho công việc thực tế.

Chúc các bạn sẽ có nhiều trải nghiệm thú vị trong công việc!